سیستم F&G یا سیستم آتش و گاز (F&G) همچون نگهبانی پایدار در محیطهایی که به خطرات آتشسوزی و گازی معرضند، اهمیت آشکاری مییابد. این سیستم، فناوریهای پیشرفته را برای تشخیص و مدیریت آتشسوزیها و نشتهای گازی، یکپارچه میکند و ایمنی صنایعی چون پتروشیمی، پالایشگاهها و تولید را تضمین میکند. با استفاده از شبکهای چندوجهی از سنسورها، آلارمها و واکنشهای خودکار، به طور پیشگیرانه با خطرات مختلف برخورد میکند و عملکرد بیوقفه تاسیسات صنعتی را تضمین میکند، در عین حال ایمنی پرسنل را در اولویت قرار میدهد.
سیستم اطفا حریق F&G یا سیستم پایش شعله و گاز، یک سیستم ایمنی است که برای تشخیص و هشدار دادن به وجود آتش یا گازهای خطرناک در محیطهای صنعتی یا تجاری طراحی شده است. این سیستم دارای قابلیتهای پیشرفته و خاصی است و به دلیل هزینه بالای آن، اغلب در مناطق پر خطر مانند پتروشیمی، پالایشگاهها، نیروگاهها و کارخانجات صنعتی استفاده میشود و تجهیزات ضدانفجار دارد.
این سیستم شامل دتکتورهای شعله، گاز، دود، حرارت و ترکیب دود و حرارت است که به همراه آژیر و فلاشر اعلام حریق، افراد را از وقوع حریق مطلع میکنند. این سیستم در مناطقی با خطر انفجاری مثل Zone مورد استفاده قرار میگیرد و بر اساس میزان خطر، به صورت Z1، Z2 و Z3 دستهبندی میشود.
یکی از مزایای بزرگ استفاده از سیستم F&G، اطلاعرسانی سریعتر و با اطمینان بیشتر از وقوع حریق است.
کارخانهها و محیطهای صنعتی، به خلاف انبارها، باید با توجه به حجم تجهیزات و نیروی انسانی گستردهای که در آنها مشغول به کار هستند، طراحی شوند. بنابراین، سیستم اطفا حریق مناسب برای کارخانهها باید به گونهای انتخاب شود که در مواقع خطر، همهی افراد و تجهیزات را محافظت کند و خسارتهای احتمالی را به حداقل برساند.
سیستمهای F&G به منظور نظارت بر حریق و گازهای خطرناک در محیطهای صنعتی طراحی شدهاند. این سیستم از حسگرها و دتکتورهایی تشکیل شده است که میتوانند آتشسوزی، حضور گازهای قابل احتراق و گازهای سمی را تشخیص دهند. مکانگذاری استراتژیک این سنسورها در مناطق با خطر بالای آتشسوزی یا نشت گاز ضروری است. در عوض، سیستمهای اعلام حریق با تشخیص دود، گرما یا فعالسازی دستی، آلارمهای هشداری را برای افراد داخل ساختمان فعال میکنند و اغلب به خدمات اضطراری اطلاع میدهند. هدف این سیستمها، تضمین تخلیه امن افراد و فراهم کردن واکنش سریع به آتش است.
– سیستم F&G: پایش خطرات آتشسوزی و گاز را در محیطهای صنعتی بر عهده دارد و به تهدیدات گستردهتری در این محیطها پاسخ میدهد.
– سیستم اعلام حریق: اصلیترین تمرکز این سیستم بر شناسایی و هشدار به ساکنین در مورد حضور آتشسوزی در داخل ساختمان است.
– سیستم F&G: اغلب در محیطهای صنعتی مانند کارخانههای پتروشیمی، پالایشگاهها و واحدهای تولیدی نصب میشود که خطر آتشسوزی و نشت گاز در آنها بیشتر است.
– سیستم اعلام حریق: در ساختمانهای تجاری و مسکونی نصب میشود تا ایمنی ساکنین در برابر حریق تضمین شود.
با اعمال یک سیستم پایش گاز و آتش یکپارچه، صنایع میتوانند الزامات ایمنی و حفاظت خود را با بهرهگیری از آخرین تکنولوژیهای موجود برآورده کنند و سرمایههای حیاتی خود را، از جمله افراد و تجهیزات، به صورت کامل بیمه کنند.
اهداف سیستم F&G شامل:
1. کاهش ریسک و عواقب ناشی از حوادث.
2. کاهش احتمال وقوع وقایع خطرناک.
3. اطمینان از ایجاد یک محیط کاری ایمن برای افراد.
4. تضمین وجود تجهیزات فرار به میزان کافی.
5. ایجاد تجهیزات ایمنی کافی برای تشخیص، جداسازی و کاهش حداقلی نشت گازها و مایعات سمی و قابل اشتعال در محیط.
6. راهاندازی سیستمهای حفاظت مناسب برای کنترل و اطفای سریع هرگونه حریق قابل پیشبینی که در شرایط و عملیات روزمره امکان دارد.
7. به حداقل رسانی احتمال آلودگی محیط ناشی از نشت، تخلیه یا اشتعال تصادفی مواد خطرناک.
سیستمهای F&G به دلیل امکان خودکارسازی اقدامات اضطراری برای کاهش خطرات مرتبط با تشدید حوادث، از اهمیت بسزایی برخوردارند. همچنین، استفاده از این سیستمها برای بازیابی سریع از شرایط غیرعادی و از سرگیری کامل تولید بسیار حیاتی است. یک سیستم ایمنی F&G متداول شامل وظایف تشخیص، کنترل، صدور هشدار و اقدامات کاهش خطرات است. پنل کنترل نقش مرکزی در کنترل و نظارت کلی سیستم F&G را دارد. کنترلر سیگنالهای هشدار را از دستگاههای نظارت میدانی برای تشخیص آتش و گاز دریافت کرده و سپس اقدامات لازم را برای فعالسازی هشدار و کاهش خطر انجام میدهد.
دستگاههای پایش آتش و گاز در سالهای اخیر پیشرفت زیادی داشتهاند. استفاده از تکنیکهای جدید و هوشمندتر این ابزارها، کاهش تعداد هشدارهای جعلی را موثر کرده و نرخ تشخیص سیستم را بهبود بخشیده است. اتصال صحیح دتکتورهای آتش و گاز به سیستمهای حفاظتی، نقش مهمی در عملکرد مطمئن سیستم F&G و ایجاد سطح ایمنی مطلوب (SIL) دارد. در حال حاضر، سیستمهای پایش آتش و گاز اکثرا از نوع سیستمهای الکترونیکی قابل برنامهریزی (PES) هستند که امنیت بالایی را فراهم میکنند و به طور موثر در کاهش خطرات مشارکت دارند. همچنین، سیستمهای F&G مدرن هماکنون به طور کامل با استراتژی ایمنی فرآیند یکپارچهسازی میشوند.
اگرچه سیستم F&G در صنایع و زمینههای مختلف به کار میرود، اما بیشترین استفاده از آن در پالایشگاهها و نیروگاهها مشاهده میشود. علاوه بر این، سایر مکانهایی که سیستمهای F&G در آنها استفاده میشود عبارتند از:
1. سکوهای نفتی
2. تأسیسات نفت و گاز در خشکی
3. پتروشیمیها
4. کارخانههای مواد شیمیایی
5. عملیات دریایی
6. مخازن و پایانهها
7. خطوط لوله
8. معادن
9. کارخانههای کاغذ
در گذشته، تجهیزات سیستمهای F&G یا به صورت مستقل عمل میکردند یا از طریق اتصال به یک کنترل پنل، ارتباط برقرار میکردند و با استفاده از رلهها کنترل میشدند. اقدامات کنترل و کاهش ریسک نیز به صورت دستی انجام میشدند. اما این روشها بهترین اقدامات برای کاهش خطرات توسط سیستم پایش گاز و آتش به حساب نمیآمدند. امروزه این سیستمها عموماً از نوع برنامهپذیر هستند و به عنوان سیستمهای PES شناخته میشوند. از آنجا که این تجهیزات با تمامی فرایندهای ایمنی محیط به صورت یکپارچه عمل میکنند، اقدامات دفع خطر نیز از طریق سیستم خاموشی اورژانسی یا مستقیماً توسط سیستم F&G انجام میشود.
یک سیستم پایش شعله و گاز موثر، علاوه بر دتکتورهای شعله و گاز، از کنترل پنل اعلام حریق استاندارد و قابل تعقیب، همچنین از سیستمهای اطفای حریق پاک مانند گازهای Inert استفاده میکند.
برای طراحی یک سیستم F&G مناسب، آنالیز ریسک باید صورت گیرد. گزارش این آنالیز، الزامات سیستم را مشخص خواهد کرد، از جمله نوع دتکتورهای مورد استفاده، سرعت پاسخ دتکتورها، تعداد زونبندی حریق، عملکرد تجهیزات هشدار و اطلاعات مورد نیاز.
با این حال، دتکتورهای شعله و گاز از اهمیت بسیاری برخوردارند که در ادامه انواع آنها را بررسی میکنیم.
این دتکتورها به دو دستهی عمده تقسیم میشوند:
دتکتورهای گاز بر اساس قابل تشخیص سنسورهای متفاوتی دارند که این سنسورها عبارتند از کاتالیستی (Catalytic / Pellistor)، الکتروشیمیایی (Electro Chemical)، فروسرخ (IR) و خطی (Open Path)
این دتکتورها براساس طیف نوری که برای تشخیص حریق استفاده میکنند شامل انواع زیر هستند:
سیستم F&G به اختصار به سیستم پایش آتش و گاز گفته میشود که پیوسته به شرایط غیرعادی مانند آتشسوزی یا انتشار گازهای قابل اشتعال و سمی نظارت میکند.
سیستم F&G بیشترین کاربرد را در صنایع نفت و گاز، پالایشگاهها و نیروگاهها دارد.
دتکتورهای آتش و دتکتورهای گاز، دو نوع دتکتور اصلی در سیستمهای اطفا حریق F&G هستند.
شرکت ایمن داتیس آسیا با اتکا بر دانش روز، فعالیت مستمر و با همکاری نیروهای فوق تخصص، هم اینک در زمره شرکت های برتر بخش خصوصی در زمینه صنعت ایمنی و آتش نشانی شناخته می شود. این مجموعه همواره در تلاش است که به صورت مستمر و پویا در گسترش زیرساخت های ایمنی و آتش نشانی کشور عزیزمان ایران ایفای نقش نموده و در راستای تحقق اهدافی همچون توسعه و صنعتی سازی فناوری های نوین گام هایی بزرگ بردارد.
شرکت ” ایمن داتیس آسیا ” با تخصص در تامین و تجهیز سیستمهای اعلام و اطفا حریق، پیشرو در ارائه محصولات با کیفیت و مشاورههای تخصصی است. ما با تیمی مجرب، در تلاشیم تا بالاترین سطح امنیت و حفاظت را برای مشتریان خود فراهم کنیم.
تمام حقوقی مادی و معنوی این سایت برای ایمن داتیس آسیا محفوظ می باشد