آگاهی از مفهوم خطر و ایمنی، یکی از راهکارهای اساسی برای پیشگیری از مشکلات صنعتی محسوب میشود. اصطلاح ایمنی با واژه safety شناخته شده و در تعاریف علمی از این واژه استفاده میشود. در مقابل، خطر با واژه danger معرفی شده و نقطه‌ی مقابل ایمنی قرار می‌گیرد.
بنابراین، هنگامی که بحث ایمنی مطرح میشود، به این معناست که باید روشی اجرا گردد که خطرات بالفعل موجود در محیط کار کاهش یابند یا حذف شوند. برای درک بهتر مفهوم خطر، لازم است تفاوت میان شرایط ایمن و غیرایمن مشخص گردد. در حقیقت، کاهش سطح ایمنی منجر به افزایش سطح خطر قابل‌قبول میشود. ایمنی صنعتی راهکاری مؤثر برای به حداقل رساندن تمامی خطرات به شمار می‌آید. ازاین‌رو، این دو مفهوم در تضاد با یکدیگر قرار دارند؛ به‌گونه‌ای که افزایش یکی، منجر به کاهش دیگری خواهد شد.
در این میان، مهندسی ایمنی صنعتی نیز معنا و اهمیت خود را پیدا می‌کند. مجموعه‌ای از مقررات در این حوزه تعریف شده که وقوع حوادث را کاهش می‌دهند. این کاهش از طریق کنترل یا حذف خطرات تحقق می‌یابد. در این دانش، لازم است روش‌های ایمن‌سازی محیط کار به‌دقت مورد بررسی قرار گیرند. به همین منظور، طراحی صحیح و جانمایی مناسب تجهیزات و دستگاه‌ها از اهمیت ویژهای برخوردار است.
مدیریت و هدایت ایمنی باید به‌درستی انجام گیرد، آموزش‌ها و بازرسی‌ها به شیوه‌ای دقیق و اصولی اجرا شوند و عوامل انسانی در شرایطی مناسب قرار بگیرند. حوزه فعالیت مهندسان ایمنی، شامل مدیریت و ارزیابی خطرات، پیشگیری از حوادث و مهندسی آتشسوزی است. علاوه بر این، کنترل و کاهش خطرات نیز در این حوزه جای می‌گیرد.
