سیستم اعلام حریق یک سیستم ایمنی است که طراحی شده است تا در صورت وقوع حریق در یک مکان، افراد را هشدار دهد و به آنها اجازه ترک مکان را بدهد. این سیستم از تجهیزات مختلفی تشکیل شده است، از جمله سنسورهای دود، حرارت، گازهای خطرناک و غیره که تغییرات ناشی از حریق را تشخیص میدهند. هنگامی که سنسورها نشاندهنده وقوع حریق میشوند، سیستم به صورت خودکار آژیرها (زنگها، دستگاههای صوتی و بصری) را فعال میکند تا افراد در محیط مورد هشدار قرار بگیرند.
علاوه بر آژیرها، سیستم اعلام حریق به یک مرکز کنترلی نیز اعلام حریق میکند تا تیمهای امداد و اطفاء حریق به سرعت به محل واقعیت پیروزی حریق اعزام شوند.
این سیستمها معمولاً در مکانهای عمومی مانند ساختمانها، ادارات، مراکز خرید، بیمارستانها و صنایع استفاده میشوند تا امنیت و سلامت افراد را تضمین کنند. Fire Alarm System از اهمیت بسیاری برخوردارند و برای پیشگیری از آسیبهای جانی و مالی ناشی از آتش سوزی، اطلاعرسانی سریع و کارآمد به افراد محیطی که در آن واقع شدهاند، اساسی است.
سیستمهای اعلام حریق به صورت متنوعی ارائه میشوند و بسته به نیازهای محیط خاصی که نصب میشوند، انواع مختلفی دارند. در ادامه، نمونههایی از انواع سیستمهای اعلام حریق را ذکر میکنم:
این سیستمها از سنسورهای دود استفاده میکنند تا دود تولید شده توسط حریق را تشخیص دهند. وقتی دود شناسایی میشود، آژیرها فعال میشوند و افراد را از خطر احتمالی آگاه میکنند. به عبارت دیگر این سیستمها تغییرات در غلظت دود را تشخیص داده و در صورت شناسایی دود، هشدارها را فعال میکنند. این نوع سیستمها بسیار موثر برای تشخیص حریقهای که دود تولید میکنند، اما بدون آتش باشند، هستند.
انتخاب نوع مناسب fire-alarm-system دودی بستگی به نیازهای محیط مورد استفاده دارد و باید با استانداردهای ایمنی مربوط به هر منطقه تطابق داشته باشد.
در این نوع سیستمها، سنسورهای حرارتی برای تشخیص تغییرات دما به کار میروند. اگر دما به حداکثر تعیین شده برسد، سیستم هشدار را فعال میکند.سیستمهای اعلام حریق حرارتی (Heat Detection Systems) از سنسورهای حرارتی برای تشخیص تغییرات دما و افزایش حرارت در مکانها برای تشخیص حریق استفاده میکنند.
این سیستمها عمدتاً برای تشخیص حریقهایی که دود تولید نمیکنند، مانند حریقهای با دود کم یا در مکانهایی که نصب سیستمهای اعلام حریق دودی به علت شرایط محیطی ناقص یا غیرممکن است، استفاده میشوند.
انتخاب نوع مناسب سیستم اعلام حریق حرارتی بستگی به نیازهای محیط مورد استفاده و اهمیت زمانی تشخیص حریق دارد. همچنین، در بسیاری از مکانها، ممکن است از ترکیب سیستمهای اعلام حریق دودی و حرارتی به منظور افزایش دقت و کارآیی استفاده شود.
این سیستمها برای تشخیص و اعلام حریقهای مرتبط با گازهای خطرناک مانند گازهای قابل اشتعال یا سمی استفاده میشوند. سنسورهای گاز به تغییرات غلظت گازها حساس هستند. سیستمهای اعلام حریق گازی (Gas Detection Systems) برای تشخیص و اعلام حریقهای مرتبط با گازهای خطرناک یا سمی در مکانهای مختلف استفاده میشوند.
این سیستمها از سنسورهای گاز برای تشخیص نسبت به حداکثر مجاز گازهای خطرناک مانند گازهای قابل اشتعال، گازهای سمی و گازهای سمی پیچیده مانند گازهای مخرب استفاده میکنند.
بنابراین انتخاب نوع مناسب سیستم اعلام حریق گازی بسته به نوع گازهای خطرناک موجود در محیط مورد استفاده دارد و باید با استانداردهای ایمنی مربوط به هر منطقه تطابق داشته باشد. این سیستمها میتوانند در صنایع شیمیایی، پتروشیمی، انرژی، کارخانه جات و مکانهای دیگری که خطر انفجار یا انتشار گازهای خطرناک وجود دارد، استفاده شوند
این سیستمها از دوربینهای مداربسته برای تشخیص تصویری از حریق استفاده میکنند. آنها تغییرات در تصویر را تجزیه و تحلیل کرده و در صورت تشخیص حریق، هشدار میدهند. سیستمهای اعلام حریق تصویری (Video Fire Detection Systems) از دوربینهای مداربسته (CCTV) و فناوری تشخیص تصویر برای تشخیص و اعلام حریق استفاده میکنند.
این سیستمها تصویری از محیط را به صورت مداوم مانیتور میکنند و در صورت تشخیص هر گونه علائم حریقی، هشدار میدهند. سیستمهای اعلام حریق تصویری میتوانند در مکانهایی که دود یا حرارت به سرعت تشخیص داده نمیشود، به عنوان یک لایه اضافی امنیتی مورد استفاده قرار گیرند.
سیستمهای اعلام حریق تصویری در مکانهایی که نیاز به حفاظت از اشیاء ارزشمند یا مناطق وسیع دارند مانند انبارها، مراکز خرید، کارخانهها و مراکز تجاری بزرگ، استفاده میشوند. آنها به عنوان یک ابزار مهم و قدرتمند برای کاهش خطر آتش سوزی و افزایش ایمنی محیط کار و زندگی مورد استفاده قرار میگیرند.
این سیستمها تعداد بیشتری سنسور دارند و هر سنسور یک آدرس منحصر به فرد دارد. این امکان را فراهم میکند تا دقیقتر مکان حریق تشخیص داده شود.
سیستمهای اعلام حریق آدرسپذیر (Addressable Fire Alarm Systems) از سیستمهای پیشرفته و جدیدا هوش مصنوعی به منظور تشخیص و اعلام حریق در مکانهای مختلف استفاده میشوند. این سیستمها اطلاعات مهم و دقیق و همچنین تعیین مکانی از هر نقطه از شبکه خود را به مرکز کنترل ارسال میکنند. به طور ساده، هر دستگاه یا سنسور در این سیستمها یک آدرس منحصر به فرد دارد و اطلاعات تشخیص حریق به دقت توسط این آدرسها منتقل میشود.
ویژگیها و عناصر اصلی سیستمهای اعلام حریق آدرسپذیر به شرح زیر هستند:
سنسورهای آدرسپذیر: هر سنسور یا دستگاه در این سیستم دارای یک آدرس یکتا است، که به مرکز کنترل اعلام حریق ارتباط آن را مشخص میکند. این آدرسها به تفکیک دقیق مکانها و دستگاهها کمک میکنند.
تشخیص حریق دقیق: با توجه به آدرسدهی دقیق، این سیستمها توانایی تعیین مکان دقیق حریق و نوع حریق را دارند. این به مراکز کنترل اجازه میدهد تا به سرعت به مکان حریق اعزام شوند.
نظارت به دور از محل: این سیستمها از ارتباطات بیسیم و شبکههای اینترنت وای فای برای ارتباط به دور از محل و نظارت تعبیهشده بهره میبرند. این به اپراتورها امکان مشاهده و کنترل سیستمهای اعلام حریق را از راه دور میدهد.
امکان تعیین مکان دقیق حریق: با دارا بودن اطلاعات دقیق در مورد مکان و نوع حریق، سیستمهای اعلام حریق آدرسپذیر به تیمهای امداد اجازه میدهند تا به سرعت به محل دقیق حریق اعزام شوند.
کاهش اشتباهات نادرست: به دلیل اطلاعات دقیق آدرسپذیری، این سیستمها اشتباهات نادرست و اخطارهای بیمورد را کاهش میدهند.
گزارشدهی دقیق: این سیستمها قادر به ذخیره و ارائه اطلاعات دقیق در مورد حریقها و تغییرات محیطی هستند که به افراد مسئول یا مراکز اطفاء حریق کمک میکنند.
سیستمهای اعلام حریق آدرسپذیر به ویژگیهای پیشرفتهای مانند دقت، اطلاعات دقیق، و تعیین مکان دقیق حریق معروف هستند و معمولاً در مکانهایی با نیازهای امنیتی بالا و محیطهای بزرگ نصب میشون
این سیستمها برای مکانهایی که نصب سیمکشی سختمیباشد، مناسب هستند. از فناوری بیسیم برای انتقال اطلاعات به مرکز کنترل استفاده میکنند.
سیستمهای اعلام حریق بیسیم (Wireless Fire Alarm Systems) از فناوری بیسیم برای تشخیص و اعلام حریق در مکانهای مختلف استفاده میشوند. این سیستمها بدون نیاز به کابلکشی سختافزاری عمل میکنند و به راحتی نصب و تعمیر میشوند. کاربرد سیستمهای اعلام حریق بیسیم معمولاً در اماکنی که نصب کابلهای سختافزاری مشکل است یا در مکانهایی که نیاز به انعطافپذیری بیشتری در تغییرات سیستم و توسعه شبکه وجود دارد، استفاده میشوند. این انواع سیستمها از طریق تکنولوژی بیسیم برای ارتباط دستگاهها و اعلام حریق به مرکز کنترل یا تیمهای امداد استفاده میکنند.
ممکن است از ترکیب انواع مختلفی از سنسورها و تجهیزات برای افزایش دقت و کارآیی سیستمهای اعلام حریق استفاده شود. انتخاب نوع سیستم مناسب بستگی به نوع مکان، خطرات محیطی و نیازهای امنیتی دارد
سیستم اعلام حریق متعارف یک سیستم ایمنی است که برای تشخیص و اعلام حریق در مکانهای مختلف از جمله ساختمانها، مراکز تجاری، صنعتی، و اجتماعی استفاده میشود. این سیستم طیف گستردهای از دستگاهها و تجهیزات را شامل میشود تا در صورت وقوع حریق، افراد را به خطرهای احتمالی اطلاع دهد و اقدامات اطفاء حریق را آغاز کند. مهمترین مؤلفههای یک سیستم اعلام حریق متعارف به شرح زیر هستند:
سیستم اعلام حریق متعارف یکی از اصولیترین عناصر ایمنی در مکانهای مختلف است و برای حفظ ایمنی افراد و محیطها ضروری است. ترکیبی از سنسورها، دستگاههای اعلان حریق، و تجهیزات کنترلی به این سیستم اجازه میدهد تا به سرعت حوادث حریق را تشخیص دهد و اقدامات امنیتی مناسب را اتخاذ کند
ساختمان ها و بناهای زیر با توجه به ضوابط و قوانین سیستم های اعلام حریق در مباحث 1 و 31 مقررات ملی ساختمان و استانداردهای معتبر بین المللی NFPA72، EN54 و BS5839 ملزم به اجرای سیستم های اعلام حریق هستند که عبارتند از:
ساختمان های تجاری تک واحدی با متراژ 500 متر مربع و بیشتر که شامل ساختمان های تجاری که کنار یکدیگر ساخته شده و ورودی مشترک ندارند نیز می شود.
ساختمان های تجاری با داشتن ورودی مشترک که متراژ کل آن 300 متر مربع و بیشتر باشد.
ساختمان های تجاری-اداری و ساختمان های اداری-مسکونی با بیش از سه طبقه از کف زمین و یا متراژ 300 متر مربع و بیشتر
ساختمان های تجاری و مسکونی با مجموع 5 واحد و بیشتر
در ساختمان هایی با کاربری های مختلط در صورتی که هر کدام از کاربری ها به صورت مجزا طبق شرح بندهای فوق و یا جداول مسکونی، نیاز به سیستم کشف و اعلام حریق داشته باشند، در کل بنا باید سیستم کشف و اعلام حریق نصب گردد.
در ساختمان هایی با کاربری مختلط که الزام است سیستم کشف و اعلام حریق نصب گردد، باید سیستم فوق به صورت یکپارچه و یا مرتبط، انتخاب طراحی و پیاده سازی گردد.
نقشه خوانی سیستم اعلام حریق (Fire Alarm System Diagram Reading) یک مهارت مهم برای تکنسینها و افرادی است که مسئول نصب، تعمیر و نگهداری این سیستمها هستند. این مهارت به آنها امکان میدهد تا نقشهها و نمودارهای مرتبط با سیستم را تفسیر کرده و در مکانهای مختلف به صورت صحیح اجرا کنند. در ادامه توضیحاتی در مورد نقشه خوانی سیستم اعلام حریق آورده شده است:
تعیین عناصر اصلی: نخستین گام در نقشه خوانی سیستم اعلام حریق، شناخت عناصر اصلی نقشه میباشد. این عناصر معمولاً شامل سنسورهای دود، دستگاههای اعلام حریق، کنترل پنل، دستگاههای تنظیمات صوتی (سیلنسر)، دکمههای دستی اعلام حریق و سیمکشیها میشوند.
فهم سیمکشی: نقشههای سیستم اعلام حریق نشان میدهند که چگونه اجزای مختلف سیستم با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند. این شامل اتصالات سیمها، کابلها، و توصیف مسیرهای سیمکشی بر روی نقشه میشود.
تفسیر نمودارهای سیگنال: این سیستمها نمایشگرهایی دارند که به وسیله سیگنالهای صوتی و نمایشی به مشکلات و وضعیتهای مختلف اشاره میکنند. نقشه باید توضیحاتی در مورد این نمایشگرها و نحوه عملکرد آنها ارائه کند.
تعیین مکانهای حساس به حریق: نقشه باید مکانهای مشخصی را به عنوان مکانهای حساس به حریق نشان دهد. این معمولاً شامل مکانهای نصب سنسورهای دود و دستگاههای اعلام حریق میشود.
پیروی از استانداردها: نقشهها باید با استانداردهای ایمنی و ملی و محلی مطابقت داشته باشند. این شامل نکاتی مانند نوع سنسورها، تعداد واحدهای دستی اعلام حریق و محدودیتهای سیمکشی میشود.
نصب و تنظیم سیستم: پس از تفسیر نقشهها، تکنسینها باید سیستم را طبق دستورالعملهای نقشه نصب و تنظیم کنند.
نقشه خوانی سیستم اعلام حریق از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا به افراد مسئول اجرایی سیستم اجازه میدهد تا به صورت دقیق و مطابق با استانداردها، این سیستمها را نصب و تنظیم کنند و از اجرای صحیح و ایمن آنها اطمینان حاصل کنند
در سیستمهای اعلام حریق، مفاهیم حلقه (Loop) و زون (Zone) دو اصطلاح مهم هستند که به مناطق مختلف یا دستگاههای -fire alarm system ارتباط دارند. این دو اصطلاح دارای معانی و کاربردهای متفاوت هستند:
1-حلقه (Loop):
یک حلقه به عنوان یک مسیر فیزیکی یا سیمکشی خاص در سیستم اعلام حریق تعریف میشود.
دستگاههای اعلام حریق متصل به همراهی کابلها و اتصالات در یک حلقه قرار میگیرند.
هر حلقه دارای دو پایانه (ترمینال) شروع و پایان است و دستگاهها به ترتیب در طول حلقه متصل میشوند.
حلقهها معمولاً در سیستمهای اعلام حریق باسیم (Wired Fire Alarm Systems) مورد استفاده قرار میگیرند.
در صورت وقوع آتش سوزی حریق یا خرابی در یکی از قسمتهای حلقه، دستگاههای موجود در آن قسمت قادر به ارسال سیگنال حریق نمیباشند.
2_ زون (Zone):
یک زون به عنوان یک منطقه یا ناحیه مخصوص در یک -fire-alarm-system تعریف میشود. دستگاههای اعلام حریق و سنسورها به طور منطقی به زونها تقسیم میشوند.
زونها معمولاً در سیستمهای اعلام حریق بیسیم (Wireless Fire Alarm Systems) یا سیستمهای اعلام حریق آدرسپذیر (Addressable Fire Alarm Systems) مورد استفاده قرار میگیرند.
هر زون دارای ویژگیهای مختلفی میباشد و میتواند به صورت مستقل تنظیم و کنترل شود. در صورت وقوع حریق یا اشکال در یکی از زونها، تنها آن زون اعلام حریق میکند و دیگر زونها تحت تأثیر نخواهند بود.
اختلاف و تفاوت اصلی بین حلقه و زون در سیستم های اعلام حریق این است که حلقه به عنوان یک مسیر فیزیکی در نظر گرفته میشود که دستگاهها و سنسورها در طول آن متصل میشوند، در حالی که زون به عنوان یک ناحیه منطقی تعریف میشود که دستگاهها و سنسورها به طور منطقی در آن تعیین میشوند. هر دو مفهوم برای مدیریت و تعیین مکان دقیق حریق در سیستمهای اعلام حریق بسیار مهم هستند و بسته به نوع سیستم مورد استفاده قرار میگیرند
انواع سیستم اعلام حریق شامل سیستم اعلام حریق متعارف (Conventional)، سیستم اعلام حریق آدرس پذیر (Addressable) و سیستم اعلام حریق بی سیم (wireless) می شود.
یک سیستم اعلام حریق باید حداقل دارای یکی از استانداردهای بین المللی از قبیل استاندارد NFPA امریکا، استاندارد UL&FM امریکا، استاندارد EN54 اروپا و یا BS58 انگلستان باشد.
سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر از نظر نحوه سیم کشی، نحوه نصب، محل مورد استفاده و قیمت متفاوت می باشند. سیم کشی در سیستم اعلام حریق متعارف دو سیمه اما در سیستم اعلام حریق آدرس پذیر حلقوی است. همچنین قیمت خرید سیستم اعلام حریق متعارف پایین تر و قیمت نصب آن بالاتر از سیستم اعلام حریق آدرس پذیر است.
نکته مهم درباره سیستم اعلام حریق مربوط به تعمیر و نگهداری دوره ای آنهاست که غالبا انجام نمی شود و یا به درستی انجام نمی گیرد. با ظهور یک، دو و یا سه آلارم کاذب و بیشتر، در نهایت کارفرما و یا صاحب پروژه ترجیح می دهد سیستم خاموش شود.
هر یک از موارد بالا در جای خود تاثیر به سزایی در کاهش نرخ آلارم کاذب در سیستم های اعلان حریق دارند. و برای داشتن یک سیستم اعلان حریق کارآمد و موثر می بایست به تمامی نکات و موارد فوق در اجرای اینگونه پروژه ها توجه داشت.
شرکت ایمن داتیس آسیا با اتکا بر دانش روز، فعالیت مستمر و با همکاری نیروهای فوق تخصص، هم اینک در زمره شرکت های برتر بخش خصوصی در زمینه صنعت ایمنی و آتش نشانی شناخته می شود. این مجموعه همواره در تلاش است که به صورت مستمر و پویا در گسترش زیرساخت های ایمنی و آتش نشانی کشور عزیزمان ایران ایفای نقش نموده و در راستای تحقق اهدافی همچون توسعه و صنعتی سازی فناوری های نوین گام هایی بزرگ بردارد.
شرکت ” ایمن داتیس آسیا ” با تخصص در تامین و تجهیز سیستمهای اعلام و اطفا حریق، پیشرو در ارائه محصولات با کیفیت و مشاورههای تخصصی است. ما با تیمی مجرب، در تلاشیم تا بالاترین سطح امنیت و حفاظت را برای مشتریان خود فراهم کنیم.
تمام حقوقی مادی و معنوی این سایت برای ایمن داتیس آسیا محفوظ می باشد
سلام ممنون از مطالب مفید سایت فقط میخواستم بدونم سیستم اطفا حریق شرایط دمای خاص دارن ؟ و برای مناطق سرد سیر چه سیستم اعلام حریقی مناسب میباشد
دمای سوله های ما زمستان به منفی 40درجه هم میرسه
سلام وقت بخیر، لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره فنی در زمینه تجهیزات اطفاء حریق و انتخاب سیستم اطفا حریق مناسب با توجه به محدوده دمایی مورد نظر با کارشناسان فنی ما در ارتباط باشید.
ارتباط با کارشناس فنی