ضوابط آتش نشانی پارکینگ چیست؟

سازمان آتش‌نشانی برای ساخت پارکینگ‌ها، به ویژه پارکینگ‌های طبقاتی، مجموعه‌ای از استانداردها و ضوابط آتش نشانی پارکینگ دقیقی را در نظر گرفته است. سازندگان موظف به رعایت تمام این قوانین و مقررات در هنگام ساخت پارکینگ‌ها هستند. این ضوابط آتش‌نشانی پارکینگ را می‌توان به سه بخش اصلی تقسیم کرد که عبارتند از:

• طراحی پارکینگ
• نصب سیستم کشف و اعلام حریق
• نصب سیستم اطفا حریق

برای هر یک از این سه بخش باید به‌طور جداگانه بررسی‌های لازم انجام شود. علاوه بر این، استانداردهای ویژه‌ای برای تهویه پارکینگ‌ها نیز در نظر گرفته شده است. در بخش مربوط به طراحی پارکینگ، به طور مختصر به موضوع تهویه پرداخته خواهد شد. در این بررسی، ما به برخی از قوانین اساسی و مهم آتش‌نشانی در پارکینگ‌ها اشاره خواهیم کرد. منابع اصلی این مطالب به شرح زیر هستند:

• مبحث سوم مقررات ملی ساختمان (حفاظت از ساختمان‌ها در مقابل حریق)
• استانداردهای NFPA

1. ضوابط آتش نشانی پارکینگ؛ طراحی

ضوابط آتش‌نشانی پارکینگ در زمینه طراحی، به دو بخش معماری و تهویه مطبوع تقسیم می‌شود. نکات کلیدی که باید در نظر گرفته شوند، عبارتند از:

معماری پارکینگ:

• برای مدیریت بهتر پارکینگ، هر طبقه باید به بخش‌ها یا زون‌های مختلف تقسیم شود.
• در صورتی که مساحت پارکینگ بیشتر از 2000 متر مربع باشد، باید حداقل دو راه خروجی با فاصله مشخص تعبیه شود که هرکدام به پلکان مجهز باشد. استفاده از آسانسور یا پله‌برقی در حداقل یکی از این مسیرها ضروری است.
• نقاط خروجی پارکینگ باید به گونه‌ای طراحی شوند که مانع از بازگشت دود به داخل پارکینگ نشوند.
• در طراحی پارکینگ‌ها، باید مسیری برای دسترسی آسان خودروهای آتش‌نشانی به بخش‌های مختلف در نظر گرفته شود. نباید ساخت سردرب‌های خاص مانع از تردد خودروهای آتش‌نشانی گردد.
• مصالح استفاده شده در ساخت پارکینگ باید حداقل یک ساعت در برابر حریق مقاوم باشند.
• عرض راه‌روها برای تردد افراد حداقل 92 سانتی‌متر باید باشد.
• فاصله افراد از هر نقطه پارکینگ تا نزدیک‌ترین پلکان فرار نباید بیشتر از 120 متر باشد.
• شیب رمپ‌ها باید کمتر از 15 درصد باشد و عرض رمپ‌ها حداقل 3.5 متر باید باشد.

تهویه مطبوع پارکینگ:

• برای تهویه مکانیکی از فن‌های محوری با راندمان بالای 80 درصد استفاده می‌شود.
• این فن‌ها باید مقاوم در برابر آتش بوده و حداقل یک ساعت در برابر حرارت 300 درجه سلسیوس مقاومت کنند.
• سیستم‌های تهویه باید مجهز به حسگر منواکسید کربن باشند تا در صورت افزایش غلظت آن، سرعت تخلیه دود و ورود هوای تازه افزایش یابد. غلظت منواکسید کربن در پارکینگ نباید بیشتر از 50 PPM در مدت زمان 30 دقیقه باشد.
• تعداد فن‌ها باید به گونه‌ای باشد که در صورت خرابی نیمی از آن‌ها، راندمان کل سیستم کمتر از 50 درصد نشود.
• سرعت هوا در هر طبقه نباید از 2 متر بر ثانیه بیشتر باشد تا از گسترش سریع حریق جلوگیری شود.
• کانال‌های انتقال هوا باید مقاوم به حرارت تا 800 درجه سلسیوس باشند.
• سرعت هوا درون کانال‌ها نباید از 12 متر بر ثانیه بیشتر باشد.
• سیستم‌های تهویه باید از برق اضطراری پشتیبانی شوند.

2. ضوابط آتش‌نشانی پارکینگ؛ نصب سیستم کشف و اعلام حریق

نصب سیستم‌های کشف و اعلام حریق در پارکینگ‌ها اهمیت بسیاری در شناسایی به‌موقع آتش‌سوزی دارد. به طور معمول، در پارکینگ‌ها از دتکتورهای دودی استفاده نمی‌شود زیرا آلایندگی زیاد موجب اختلال در عملکرد آن‌ها می‌شود. بنابراین از دتکتورهای حرارتی که حساس به حرارت زیاد هستند، استفاده می‌شود.

ضوابط آتش‌نشانی برای نصب سیستم‌های کشف و اعلام حریق عبارتند از:

• دتکتورها باید در مکان‌هایی نصب شوند که جریان هوا مانع از تشخیص به‌موقع آتش‌سوزی نشود. بنابراین نباید دتکتورها را در امتداد جت فن‌ها نصب کرد.
• کلیه سیم‌کشی‌های سیستم باید حداقل 2 ساعت در برابر حرارت 900 درجه سلسیوس مقاوم باشند.

3. ضوابط آتش‌نشانی پارکینگ؛ نصب سیستم اطفا حریق

اطفای حریق یکی از مسائل اساسی در ساخت پارکینگ‌ها است. لازم نیست منتظر رسیدن نیروهای آتش‌نشانی باشیم، بلکه باید از همان مراحل ابتدایی آتش‌سوزی اقدامات لازم برای خاموش کردن آن انجام شود. این روش تاثیر بیشتری دارد و از خسارات مالی و جانی جلوگیری می‌کند. سیستم‌های اطفای حریق در پارکینگ‌ها به دو صورت دستی و خودکار (اسپرینکلر) اجرا می‌شوند. ضوابط آتش‌نشانی برای نصب این سیستم‌ها در بخش‌های مختلف پارکینگ باید رعایت شوند.